Arapça adı ile ‘Hijamah’, Batı ve Uzak Doğu’da ise ‘Wet cupping therapy’ yani ıslak kupa terapisi olarak bilinen hacamat yeryüzünün ve bilinen tarihin en eski doğal tedavi yöntemlerinden biridir. Vücutta belirli bölgelere, küçük ve yüzeyel çizikler atılarak kan çekme işlemine verilen addır. ‘Tedavi olduğunuz şeylerin en hayırlısı hacamattır’ hadisi ile de Hz. Muhammed (sav) tarafından önerilen bir tedavi şeklidir.
Hacamat tedavisi birkaç mekanizma ile etki eder. Kılcal damarlarda toksin ve atık maddeler nedeniyle biriken kanın dışarı alınmasıyla toksin ve ağır metallerin atılımı (detoks) sağlanmış olur. Rahatlatılan lenfatik akım düzelir ve daha işlevsel hale gelir, o bölgedeki mikrodolaşım rahatlatılmış ve kanlanma düzelmiş olur. Dermatom denilen organların cilt üzerindeki yansıma noktaları çizikler ile uyarılıp, sakinleştirici, ağrı kesici bazı nörotransmitterlerin (sinyal molekülleri) salınımı sağlanır, bağışıklık sistemi uyarılır ve yapılan bölge ile ilişkili organa sinirsel uyarı gönderilmiş olur. Ayrıca hacamatın belirli akupunktur noktalarına yapılması ile enerjisel bedende de düzenleme sağlanıp genel yenileyici ve düzenleyici etkisinden de faydalanılmış olur.
Hacamat tedavisinden optimal düzeyde faydalanmak için, tedavi öncesi ve sonrası en az 1 gün (ideali 3 gün) hayvansal gıda ve süt ürünleri tüketimi önerilmez. Tedavinin ise en az 3-4 saatlik açlık ile yapılması önerilir. Tedavide kişinin rahatsızlığına göre uygulama noktaları belirlenir ve tek kullanımlık kupalar ile vakumlanır. Birkaç dakika bekledikten sonra dolaşımın artırıldığı bölgeye steril bistüri yardımıyla cilt üzerine, cilt altı dokuya geçmeyecek şekilde yüzeyel çizikler atılır ve tekrar kupalanır. Kan akışı durana kadar beklenir ve bölge hijyeni sağlanıp işlem bitirilir. Sarı kantaron yağı ile pansuman uygulanır.
Hacamat, sağlıklı genç yada yaşlı insanlarda, bağışıklık sistemini desteklemek için yapılabileceği gibi, hastalık durumlarında da deneyimli hekimler tarafından belli protokoller çerçevesinde uygulanabilir.
Özellikle kullanıldığı durumlar:
· Kas iskelet sistemi ağrı ve hastalıkları,
· Fibromiyalji,
· Romatizmal hastalıklara bağlı hareket kısıtlılığı, sabah tutukluğu, yorgunluk,
· Organik olmayan baş ağrıları (Migren vb),
· Uyku bozuklukları,
· Osteoartrit (Eklem kireçlenmesi),
· Sindirim sistemi rahatsızlıkları (bulantı, kusma, kabızlık vb)
Kanama/pıhtılaşma bozukluğu, derin anemi, bağışıklık baskılayıcı tedavi kullanımı gibi durumlarda ve aktif yara, varis üzerine önerilmez ayrıca kadınlarda mensturasyon döneminde önerilmez.
Hacamat tedavisi aktif hastalık durumunda gün, saat beklenmeden uygulanabilir ancak hadislerde geçen günlerde uygulanması daha efdaldir. Hicri ayların 17,19 ve 21. günleri sahih hadisler ile önerilmekle birlikte sahihliği şüpheli bazı hadislerde de Çarşamba, Cuma ve cumartesi günleri önerilmemektedir. Eski tıp alimlerinin uygulamalarında ayın çekim gücünün fazla olduğu hicri 15 ve sonrası da önerilen günler arasındadır.
Etkili olduğu hastalıklar ile ilgili bilimsel makaleler
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30918603
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29284771
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28216951
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30670261
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30183389
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27840503
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27181125
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26408893
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31064168
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31028971
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30484021
12.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30007978
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29340888
14. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28779923
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27157955
16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19380259
17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30208737
18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27840522